کپسول های آتش‌نشانی انواع مختلفی دارند:
- پودر خشک: برای آتش‌سوزی‌های کلاس A (مواد جامد)، B (مایعات قابل اشتعال) و C (گازها). کاربرد: منازل، کارگاه‌ها، خودروها.
- فوم (کف): برای کلاس A و B. کاربرد: کارگاه‌های صنعتی، انبارهای شیمیایی.
- CO2 (دی‌اکسید کربن): برای کلاس B و تجهیزات الکتریکی. کاربرد: مراکز داده، آزمایشگاه‌ها.
- آب: برای کلاس A. کاربرد: منازل، مدارس، دفاتر.
- هالوژنه: برای کلاس B، C و تجهیزات الکتریکی. کاربرد: هواپیماها، اتاق‌های سرور.
کپسول آتش نشانی پودر خشک، مناسب برای مواد قابل اشتعال
کپسول آتش‌نشانی پودر خشک یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین انواع کپسول‌های آتش‌نشانی است که به ویژه برای مقابله با آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد قابل اشتعال (کلاس A)، مایعات قابل اشتعال (کلاس B) و گازهای قابل اشتعال (کلاس C) مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کپسول‌ها حاوی ترکیبات شیمیایی خاصی مانند بی‌کربنات سدیم یا فسفات آمونیوم هستند که با پاشیدن روی آتش، آن را خاموش می‌کنند.
پودر خشک موجود در این کپسول‌ها به دو روش اصلی عمل می‌کند: اول، با قطع واکنش شیمیایی که آتش را تغذیه می‌کند، و دوم، با ایجاد یک لایه‌ای محافظ بر روی سطح ماده سوختنی که مانع از رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود. این دو عمل ترکیبی به طور موثر شعله‌های آتش را خاموش کرده و از گسترش آن جلوگیری می‌کند.
کپسول‌های پودر خشک بسیار کارآمد هستند و می‌توانند در محیط‌های مختلفی از جمله منازل، کارگاه‌ها، خودروها، و مکان‌های صنعتی استفاده شوند. از آنجا که این نوع کپسول‌ها قابلیت خاموش کردن انواع مختلف آتش را دارند، به عنوان یکی از تجهیزات ایمنی اساسی در بسیاری از مکان‌ها توصیه می‌شوند. علاوه بر این، پودر خشک به راحتی قابل نگهداری است و در برابر دماهای مختلف پایدار می‌ماند.
یکی از مزایای مهم کپسول‌های پودر خشک، عدم رسانایی الکتریکی آن‌هاست که امکان استفاده در آتش‌سوزی‌های الکتریکی را نیز فراهم می‌کند. با این حال، باید توجه داشت که استفاده از این کپسول‌ها در فضاهای بسته ممکن است موجب ایجاد گرد و غبار زیاد و مشکلات تنفسی شود، لذا تهویه مناسب پس از استفاده از آن‌ها ضروری است.
کپسول آتش نشانی فوم، کارآمد برای مایعات آتش زا
کپسول آتش‌نشانی فوم یکی از انواع کپسول‌های آتش‌نشانی است که به ویژه برای مقابله با آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال (کلاس B) و مواد جامد آتش‌گیر (کلاس A) طراحی شده است. فوم یا کف آتش‌نشانی یک ماده شیمیایی است که با ترکیب آب و هوا تولید می‌شود و به شکل یک لایه فوم ضخیم روی سطح آتش قرار می‌گیرد.
عملکرد اصلی کپسول فوم در خاموش کردن آتش به دو صورت است: اول، با ایجاد یک لایه پوششی بر روی مایعات قابل اشتعال، مانع از رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود که این امر باعث خفه شدن شعله‌های آتش می‌گردد. دوم، با سرد کردن سطح مواد آتش‌گیر، دمای آتش کاهش می‌یابد و فرآیند سوختن متوقف می‌شود. این ترکیب از خفه کردن و سرد کردن، فوم را به یک ابزار بسیار مؤثر در مقابله با آتش‌سوزی‌های مایعات آتش‌زا تبدیل کرده است.
کپسول‌های آتش‌نشانی فوم به دلیل ویژگی‌های خاص خود در مکان‌هایی مانند کارگاه‌های صنعتی، انبارهای نگهداری مواد شیمیایی، پالایشگاه‌ها، و حتی در هواپیماها و کشتی‌ها به کار گرفته می‌شوند. از آنجا که فوم توانایی ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطح مایعات دارد، از تجدید آتش پس از خاموش شدن نیز جلوگیری می‌کند.
یکی از مزایای مهم کپسول‌های فوم نسبت به دیگر انواع کپسول‌ها این است که پس از استفاده، آلودگی کمتری ایجاد می‌کنند و محیط را کمتر آسیب می‌زنند. با این حال، باید توجه داشت که کپسول‌های فوم برای آتش‌سوزی‌های ناشی از تجهیزات الکتریکی مناسب نیستند، زیرا فوم رسانا بوده و می‌تواند خطر برق‌گرفتگی را افزایش دهد.
کپسول آتش نشانی CO2، مناسب برای تجهیزات الکتریکی
کپسول آتش‌نشانی CO2 یکی از انواع تخصصی کپسول‌های آتش‌نشانی است که به ویژه برای مقابله با آتش‌سوزی‌های ناشی از تجهیزات الکتریکی و مایعات قابل اشتعال (کلاس B) طراحی شده است. این کپسول‌ها حاوی دی‌اکسید کربن (CO2) به شکل فشرده هستند که در هنگام استفاده به صورت گاز آزاد می‌شود.
دی‌اکسید کربن موجود در این کپسول‌ها با خنثی کردن اکسیژن در اطراف آتش و کاهش دمای محیط آتش‌سوزی، باعث خاموش شدن آتش می‌شود. CO2 به سرعت منتشر می‌شود و با احاطه کردن شعله‌ها، اکسیژن را از محیط حذف می‌کند که این امر مانع از ادامه یافتن فرآیند سوختن می‌شود. به علاوه، CO2 پس از استفاده هیچ اثری باقی نمی‌گذارد، که این ویژگی آن را برای استفاده در محیط‌های حاوی تجهیزات الکتریکی بسیار مناسب می‌کند.
کپسول‌های آتش‌نشانی CO2 به دلیل ویژگی‌های خاص خود در مکان‌هایی مانند مراکز داده، اتاق‌های سرور، آزمایشگاه‌ها، و تاسیسات الکتریکی به کار گرفته می‌شوند. این کپسول‌ها به ویژه در مواردی که استفاده از مواد خاموش‌کننده دیگر ممکن است به تجهیزات حساس آسیب برساند، بسیار کارآمد هستند.
یکی از مزایای اصلی کپسول‌های CO2 عدم رسانایی الکتریکی آن‌هاست که امکان استفاده ایمن در اطراف تجهیزات الکتریکی فعال را فراهم می‌کند. همچنین، CO2 بی‌بو و بی‌رنگ است و پس از استفاده، نیاز به تمیز کردن باقی‌مانده‌های شیمیایی ندارد.
با این حال، استفاده از کپسول‌های CO2 در فضاهای بسته ممکن است خطرناک باشد، زیرا افزایش غلظت CO2 می‌تواند منجر به کاهش اکسیژن و مشکلات تنفسی شود. بنابراین، در هنگام استفاده از این کپسول‌ها باید تهویه مناسب محیط را در نظر گرفت.
به طور کلی، کپسول‌های آتش‌نشانی CO2 به دلیل کارایی بالا، عدم آسیب‌رسانی به تجهیزات الکتریکی و عدم ایجاد آلودگی، یکی از گزینه‌های برتر برای مقابله با آتش‌سوزی‌های الکتریکی و مایعات قابل اشتعال هستند.
کپسول آتش نشانی آب، ویژه مواد جامد و کاغذ
کپسول آتش‌نشانی آب یکی از ساده‌ترین و متداول‌ترین انواع کپسول‌های آتش‌نشانی است که به ویژه برای مقابله با آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد جامد قابل اشتعال (کلاس A) مانند چوب، کاغذ، پارچه و زباله‌های آلی استفاده می‌شود. این کپسول‌ها با استفاده از آب به عنوان عامل خاموش‌کننده، عمل می‌کنند.
آب موجود در کپسول به دو صورت اصلی به خاموش کردن آتش کمک می‌کند: اول، با کاهش دمای مواد سوختنی، که فرآیند سوختن را کند یا متوقف می‌کند. دوم، با ایجاد بخار آب در اثر حرارت آتش، که مانع از رسیدن اکسیژن به شعله‌ها می‌شود و در نتیجه آتش را خاموش می‌کند. این دو عمل به طور همزمان باعث خاموش شدن موثر آتش و جلوگیری از گسترش آن می‌شوند.
کپسول‌های آتش‌نشانی آب به دلیل کارایی بالا و هزینه کم، در بسیاری از محیط‌ها مانند منازل، مدارس، دفاتر و اماکن عمومی استفاده می‌شوند. این کپسول‌ها به راحتی قابل استفاده و نگهداری هستند و نیازی به آموزش پیچیده برای استفاده ندارند.
مزیت اصلی کپسول‌های آتش‌نشانی آب این است که برای محیط زیست بی‌ضرر هستند و پس از استفاده، هیچ آلودگی شیمیایی یا باقیمانده‌ای به جا نمی‌گذارند. با این حال، این نوع کپسول‌ها برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال (کلاس B)، گازها (کلاس C)، و تجهیزات الکتریکی مناسب نیستند. استفاده از آب برای خاموش کردن آتش‌های الکتریکی می‌تواند خطر برق‌گرفتگی و ایجاد آسیب‌های بیشتر را به همراه داشته باشد.
به طور کلی، کپسول‌های آتش‌نشانی آب برای مقابله با آتش‌سوزی‌های معمولی در محیط‌های غیرصنعتی و غیرالکتریکی یک گزینه بسیار مناسب و کارآمد هستند.